Nie planujmy wszystkiego, czyli o przypadkach w naszej karierze!
Czy we współczesnym życiu zawodowym jest miejsce na przypadki i nieoczekiwane zdarzenia? Być może chciałabyś/chciałbyś powiedzieć, że nie…, że wszystko powinno być zaplanowane od A do Z… Ale zastanów się przed chwilę: Czy nie jest tak, że jakieś nieoczekiwane zdarzenia mają jednak znaczący wpływ na to, czym zajmujesz się teraz i gdzie pracujesz? Przypadek jest nieodłącznym elementem naszego życia zawodowego. Możesz patrzeć na niego jak na wroga wobec twoich planów lub nauczyć się wykorzystywać nieoczekiwane zdarzenia na swoją korzyść inspirując się teorią zaplanowanych przypadków Johna Krumboltza (Planned Happenstance Theory).
Teoria ta obala jeden z popularnych mitów dotyczących planowania kariery: ustal możliwie szybko swój cel zawodowy i zrób wszystko, by niespodziewane wydarzenia nie przeszkadzały ci w jego osiągnięciu. John Krumboltz twierdzi wręcz przeciwnie: naucz się zauważać i wykorzystywać przypadki; spraw, by otwierały one przed Tobą nowe zawodowe możliwości. Planuj, ale nie trzymaj się kurczowo tych planów, które nie przynoszą oczekiwanych rezultatów. Bądź otwarty, reaguj, sprawdzaj siebie w różnych sytuacjach. Podejmuj działania, by przekłuwać przypadki w realne możliwości. Autor twierdzi, że nie mamy wpływu na to, co nam się przydarza, ale mamy wpływ na to jak zarządzimy tym, co właśnie się „przydarzyło”.
W literaturze w języku polskim nie znajdziesz za wiele na temat teorii zaplanowanych przypadków, ale w moim odczuciu znakomitą popularnonaukową ilustrację tego spojrzenia na nasze kariery stanowi książka pt. „Szczęście to nie przypadek” autorstwa Al. S. Levina i Johna Krumboltza. I tu od razu zaznaczę – nie oceniaj publikacji po okładce. Skacząca hip-hopowa tancerka nie zachęca w pierwszej chwili do lektury i przyznam, że gdyby nie zasłyszane polecenie, to sama chyba bym tej książki nawet nie otworzyła. Ale najważniejsze jest to, co możesz znaleźć w środku publikacji: przystępne zobrazowanie teorii zaplanowanych przypadków poparte prawdziwymi historiami, konkretne ćwiczenia do wykonania samodzielnie lub z klientem, sprawdzone sposoby i metody jak dobrze zarządzić tym, co przynosi ci los na twojej drodze zawodowej. Książka ta jest na tyle przystępna i krótka, że zapraszam niektórych klientów do jej lektury w formie pracy domowej.
Często pracując ze studentami i świeżymi absolwentami zauważam, że spojrzenie na karierę oczami Johna Krumboltza jest tym, czego potrzebują moi klienci. Obserwuję, że presja ciążąca na młodym człowieku, by wiedział kim będzie za 5-10-15 lat jest ogromna. Nie ma w społeczeństwie przyzwolenia na działanie metodą prób i błędów i sprawdzanie siebie w różnych sytuacjach i rolach zawodowych. Eksperymentowanie i wykorzystywanie nadarzających się okazji często traktowanie jest jako starta czasu i niezdecydowanie młodego człowieka.
Mam wrażenie, że w dzisiejszym, zaplanowanym świecie, czasem zapominamy, że efektywne korzystanie z tego, co przynosi nam los, jest jedną z metod kreowania kariery, a spróbowanie czegoś nowego – często jedyną drogą, by przekonać się czy coś naprawdę jest dla mnie czy nie. By nie zapominać o tej perspektywie w pracy z klientem, książka „Szczęście to nie przypadek” zadomowiła się na dobre w mojej biblioteczce doradcy kariery!
